چگونه صنعت ساخت‌وساز می‌تواند نسل جوان را به مشاغل فنی جذب کند؟
پرورش نیروی کار آینده
چگونه صنعت ساخت‌وساز می‌تواند نسل جوان را به مشاغل فنی جذب کند؟
با تشدید کمبود نیروی کار ماهر در جهان، رهبران صنعت ساخت‌وساز بیش از هر زمان دیگری به بازاندیشی در شیوه‌های جذب و حفظ نیروهای جوان و باانگیزه نیاز دارند. تجربه‌های موفق نشان می‌دهد که آشنایی زودهنگام با محیط کار، دوره‌های کارآموزی هدفمند، نظام مربی‌گری و آموزش مبتنی بر فناوری، می‌تواند شالوده‌ای محکم برای پرورش نیروی کار آینده باشد.
هم‌زمان با آغاز سال تحصیلی، بسیاری از دانش‌آموزان سال‌های پایانی دبیرستان در حال تصمیم‌گیری دربارۀ مسیر آیندۀ خود هستند. درحالی‌که مشاغل اداری و دانشگاهی روزبه‌روز رقابتی‌تر می‌شوند، بسیاری از فرصت‌های شغلی فنی، همچنان خالی و بکر باقی مانده‌اند. در این میان، آموزش‌های فنی و حرفه‌ای می‌توانند پلی مطمئن میان «یادگیری» و «اشتغال پایدار» باشند.
شکاف رو‌به‌گستر نیروی کار ماهر
کمبود نیروی کار متخصص دیگر یک هشدار مربوط به آینده نیست؛ بلکه بحرانی است که هم‌اکنون بسیاری از پروژه‌های عمرانی را تحت فشار قرار داده است. میانگین سنی نیروهای فعلی در صنعت ساخت‌وساز به حدود ۴۰ سال رسیده و در برخی رشته‌های فنی، این عدد حتی از ۵۰ سال نیز فراتر می‌رود.
افزایش نرخ بازنشستگی و کاهش ورود نیروهای جوان، شکافی ایجاد کرده که مستقیماً بر سرعت و کیفیت اجرای پروژه‌ها تأثیر می‌گذارد. به گفتۀ انجمن سازندگان آمریکا (ABC)، فقط در سال ۲۰۲۶، این صنعت برای پاسخ به تقاضای رو‌به‌رشد پروژه‌ها به بیش از ۵۰۰ هزار نیروی جدید نیاز خواهد داشت.
نتیجه روشن است: کمبود نیرو منجر به افزایش هزینه‌ها، کندی زمان‌بندی‌ها و کاهش کیفیت می‌شود. اما راه‌حل بلندمدت، نه در افزایش بودجه و زمان، بلکه در سرمایه‌گذاری هدفمند بر تربیت نسل آیندۀ متخصصان نهفته است.
چرا مشاغل فنی باید «انتخاب اول» باشند؟
در ذهن بسیاری، مشاغل فنی هنوز به‌عنوان گزینه‌ای جایگزین برای کسانی تلقی می‌شود که مسیر دانشگاه را برنمی‌گزینند. این نگاه سنتی باید تغییر یابد، زیرا امروزه مشاغل فنی امنیت، درآمد و رضایتی منحصربه‌فرد ارائه می‌دهند:
درآمد هم‌زمان با یادگیری: کارآموزان ضمن آموزش، حقوق دریافت می‌کنند؛ یعنی ورود سریع‌تر به بازار کار بدون هزینه‌های سنگین تحصیل.
امنیت شغلی بلندمدت: این مشاغل قابل برون‌سپاری نیستند و نقشی حیاتی در اقتصاد داخلی دارند.
مسیر شغلی روشن: از کارآموزی تا مدیریت پروژه یا کارآفرینی، مسیر رشد در این حوزه کاملاً شفاف است.
احساس رضایت ماندگار: سازندگان در پایان هر پروژه، ثمره زحمات خود را در قالب سازه‌هایی می‌بینند که نسل‌ها پابرجا می‌ماند.
به‌بیان ساده‌تر، باید نگاه جامعه به مشاغل فنی از «آخرین گزینه» به «انتخاب اول» تغییر کند.
مسیرهای جذب نسل جدید
پر کردن شکاف نیروی کار مستلزم همکاری نزدیک میان کارفرمایان، پیمانکاران، مدارس، و سیاست‌گذاران است. برخی از مؤثرترین اقدامات در این مسیر عبارت‌اند از:
آشنایی زودهنگام: حضور دانش‌آموزان در پروژه‌های واقعی و بازگرداندن دروس کارگاهی مانند نجاری و مکانیک به مدارس، می‌تواند علاقه به مشاغل فنی را از دوران نوجوانی در ذهن‌ها بیدارنماید.
درآمد هم‌زمان با یادگیری: دوره‌های کارآموزی متصل به پروژه‌های واقعی، نه تنها تخصص پرورش می‌دهند، بلکه حس استقلال و اعتمادبه‌نفس ایجاد می‌کنند. کارآموزان معمولاً وفاداری بالاتری به همان شرکت نشان می‌دهند و پس از پایان پروژه، در همان شرکت می‌مانند.
مربی‌گری و انتقال تجربه: پیوند کارآموزان با استادکاران با‌سابقه، باعث انتقال دانش ضمنی، ارزش‌های حرفه‌ای و فرهنگ کار می‌شود؛ میراثی که هیچ دانشگاهی نمی‌تواند به این راحتی‌ها ارائه‌اش دهد.
نوآوری در محیط کار: نسل جدید به سازمان‌هایی جذب می‌شود که از فناوری‌هایی چون مدل‌سازی اطلاعات ساختمان (BIM)، رباتیک و مدیریت داده‌محور بهره می‌برند. مدرن‌سازی محیط کار، خود عاملی برای جذب استعدادهای جوان است.
ایجاد فرصت‌های بلندمدت: اتصال مستقیم کارآموزی به مشاغل دائمی، تضمینی برای تداوم اشتغال و شکل‌گیری وفاداری متقابل میان کارگر و کارفرماست.
پرورش نیرویی که آینده را می‌سازد
صنعت ساخت‌وساز، بدون نیروی کار ماهر، حتی با بهترین طرح‌ها نیز به نتیجه نمی‌رسد. سرمایه‌گذاری بر نسل جدید متخصصان، تنها پر کردن یک خلأ نیست، بلکه تضمین کیفیت، پایداری و آیندۀ این صنعت است.
هر مدیر پروژه، پیمانکار و کارفرمایی در این میان نقشی کلیدی دارد. با ترویج فرهنگ کارآموزی، حمایت از آموزش‌های فنی و گسترش همکاری میان مدارس و شرکت‌ها، می‌توان نسلی از نیروهای متخصص را پرورش داد که نه‌تنها ساختمان‌ها، بلکه آینده را می‌سازند.
منبع: www.forconstructionpros.com
